Gündelik hayatı düzenlemek
Gündelik hayatımızda birkaç haftadır bir „yeni olağanlık“ hüküm sürüyor. Başkalarıyla aramıza mesafe koymak, hijyen kurallarına uymak ve mesafenin korunmasının zor olduğu hallerde maske takmak, bu yeni durumun bir parçası. Gündelik hayatta başka nelere dikkat etmek gerekiyor? Hangi kurallar geçerli?
Güncel düzenlemeler
Federal hükümet ve eyaletler 17 Haziran 2020 tarihinde koronavirüs epidemisinin yayılmasını önlemeye yönelik tedbirlerin süresini uzatmayı kararlaştırdılar. Her durumda en önemli kural, kişiler arasında en az 1,5 metrelik mesafenin korunması. Buna ek olarak, hijyen kurallarına uymaya (doğru öksürmek ve aksırmak, el yıkamak) ve maske takmaya devam etmek gerekiyor. (Alışveriş yaparken ve toplu taşıma araçlarında maske takmak zorunlu.)
Temas edilen kişilerin sayısının olabildiğince sınırlı tutulması ve mümkün olduğunca aynı kişilerle biraraya gelinmesi tavsiye ediliyor. Ayrıca açık havada buluşulması öneriliyor. Biraraya gelişlerde hangi kuralların geçerli olduğunu eyaletler belirliyor. Evde ve diğer kapalı mekanlarda biraraya gelindiğinde de hijyen ve mesafe kurallarına uyulması önemli (LINK: https://www.zusammengegencorona.de/informieren/alltag-gestalten/#faqitem=75f32393-9834-5c10-8993-2ba1050d88d8). Mekanın yeterince havalandırılmasına da dikkat etmek gerekiyor.
Bazı düzenlemelerle ilgili ayrıntılar eyaletler tarafından, enfeksiyonun seyri ve eyaletin özellikleri göz önünde bulundurularak belirleniyor. Lütfen eyaletinizde geçerli olan kurallar hakkında bilgi edininiz (LINK: https://www.bundesregierung.de/breg-de/themen/coronavirus/corona-bundeslaender-1745198).
Bir bölgede vaka sayılarının yeniden hızla artması halinde yetkili merciler derhal yeni sınırlamalar getirebilir.
Lütfen eyaletlere özgü düzenlemeler hakkında bulunduğunuz eyaletin resmi makamlarından, örneğin eyaletinizin internet sayfası üzerinden bilgi edininiz:
Herkes, başkalarıyla fiziksel temaslarını asgariye indirmek, diğer insanlarla arasında mesafe bırakmak (en az 1,5 metre), hijyen kurallarına uymak (doğru öksürmek ve aksırmak, el yıkamak) ve sıkışık ortamlarda maska takmak suretiyle, yeni tip koronavirüsün daha fazla yaygınlaşmasını sınırlamaya katkıda bulunabilir. Federal hükümetin, kişiler arasındaki temasların sınırlanmasına yönelik tavsiyeleri halen geçerli. Kişiler arasındaki temasların sınırlandırılmasına dair ayrıntıları eyaletler belirliyor. Bu konuda, örneğin eyalet hükümetlerinin internet siteleri üzerinden bilgi edinebilirsiniz. Şu sitede internet sitelerinin listesi mevcuttur: https://www.bundesregierung.de/breg-de/themen/coronavirus/corona-bundeslaender-1745198.
Kamusal hayatın adım adım serbestleştirilmesi konusundaki kararlar eyaletlerin sorumluluğunda. Eyaletler bu kararları verirken COVID-19 enfeksiyonunun bölgede nasıl bir seyir izlediğini de göz önünde bulunduruyor.
Almanya‘da eyaletlerin bazı alanlarda yasama yetkisi var. Sağlık da bu alanlardan biri. Bu yüzden kendi eyaletlerine yönelik tedbirler belirleyebilirler. Federal hükümet bu alanda öneri yapma yetkisine sahip ve ortak bir strateji geliştirmek amacıyla eyalet hükümetleriyle yakın bir diyalog içinde çalışıyor.
Federal hükümet ve eyaletler, enfeksiyon sayılarının artması halinde uygulanmak üzere ortak bir “acil durum mekanizmasını" karara bağladı. Bir şehirde ya da bölgede yedi gün içinde 100.000 kişi başına toplam 50’den fazla yeni enfeksiyonun ortaya çıkması halinde derhal bölgesel sınırlamalar devreye girecek. Enfeksiyonun sadece belli bir yerde ve yalıtılabilir bir şekilde, örneğin belli bir kurumda baş göstermesi halinde, sınırlamalar sadece o kurumu kapsayabilir. Tedbir alma yetkisi eyaletlerdedir.
Mesafe ve hijyen
Gündelik hayatımızda daha az enfeksiyon ve daha fazla dikkat, „AHA formülünü“ uygulamakla mümkün: AHA, Almanca Abstand (mesafe), Hygiene (hijyen) ve Alltagsmasken (maske) kelimeleriyle oluşturulmuş bir kısaltma.
- Mesafeyi korumak: işe giderken, alışveriş yaparken ya da parkta dolaşırken başkalarıyla aramızda en az 1,5 metre mesafe olmasına dikkat etmek
- Hijyene özen göstermek: öksürme, aksırma ve el yıkamayla ilgili hijyen kurallarına uymak
- Maske takmak: başkalarıyla aramızda asgari mesafeyi korumanın her zaman kolay olmadığı yerlerde mutlaka maske takılması tavsiye ediliyor. Eyaletler, çevredeki insanların korunması amacıyla, toplu taşıma araçlarında ve alışveriş yaparken maske takma zorunluluğu getirdi. Ancak maske takanların da diğer insanlarla aralarındaki mesafeyi koruması gerekiyor.
Mobilite
Kiliselerde, camilerde, sinagoglarda biraraya gelinmesi, dini törenler ve toplantılar ve diğer inançlara sahip cemaatlerin toplanmaları halen yasak.
En önemli bilgileri sizler için burada derledik: https://www.zusammengegencorona.de/informieren/informationen-fuer-urlaubsreisende/.
Toplu taşıma araçlarında, trenlerde, istasyon, peron ve duraklarda, havaalanlarında ve uçaklarda lütfen maske takınız. Diğer yolcularla ve personelle aranızda en az 1,5 metre mesafe bırakmaya her zaman özen göstermeniz gerekiyor. Alman Demiryolları (Deutsche Bahn) internet sitesinde güvenli yolculuk için çok sayıda öneri sunuyor. 2020 yılı ortasından itibaren yurtiçi ve yurtdışı uçuşlar yeniden artmaya başladı. Uçaklarda, örneğin tuvaletlerin önünde gereksiz kuyrukların oluşmasını önlemek gerekiyor. Biniş ve inişlerde ve uçuş esnasında her zaman ağzı ve burnu kapatan bir maskenin takılması şartı var. Maske, birşey yer ve içerken kısa bir süreliğine çıkarılabilir. Ancak uçakta yemeğinizi, yanınızdaki koltukta oturan ve aynı evde kalmadığınız kişiyle aynı anda yememeniz gerekiyor. Daha fazla bilgiyi Robert Koch Enstitüsü‘nün internet sitesinde bulabilirsiniz.
Gıda ve temel ihtiyaç maddeleri tedariki
Dükkanlar, sıkı hijyen kurallarına uyulması şartıyla, satış alanından bağımsız olarak yeniden açılabiliyor. Her dükkanda her an kişiler arasında en az 1,5 metrelik mesafenin korunabilmesi gerekiyor. Eyaletler ayrıca, alışveriş sırasında, tıbbi malzeme olmayan, ağzı ve burnu örten bir maske takma zorunluluğu getirdi. Bölgelere göre farklı kurallar geçerli olabilir. Lütfen bulunduğunuz bölgedeki düzenlemeler hakkında bilgi edininiz. İhtiyaçlarınızı mümkün olduğu kadar biriktirip alışverişe çıkın ve alışveriş sayınızı azaltın. Lütfen ayrıca hijyen kurallarına da özen gösterin: doğru öksürme ve aksırma (avuç içine değil, dirsek içine) ve diğer insanlarla aranızda mesafe bırakma (en az 1,5 metre). Eve döner dönmez ellerinizi yıkayın. Yaşlılara da, bir şeye ihtiyaçları olup olmadığını sorabilirsiniz.
Eyaletler, alışveriş sırasında, tıbbi malzeme olmayan, ağzı ve burnu örten bir maske takma zorunluluğu getirdi. Bölgelere göre farklı kurallar geçerli olabilir. Lütfen bulunduğunuz bölgedeki düzenlemeler hakkında bilgi edininiz. Ağzınızı ve burnunuzu kapatan bir maske taksanız da, başkalarıyla aranızda en az 1,5 metre mesafe bırakmaya, el hijyenine ve öksürme ve aksırma kurallarına özen gösteriniz.
Süpermarkette alışveriş sepeti kullanmaya devam edebilirsiniz. Birçok market daha fazla temizlik yapmaya başladı. Buna alışveriş sepetleri ve market arabalarının tutamakları da dahil. Kamusal alanda temas kurallarına ve başkalarıyla aranızde 1,5 metre mesafe bırakmaya özen gösterin. Eve döndüğünüzde ellerinizi yıkayın.
Yeni tip koronavirüsün gıda maddeleri ya da ambalaj üzerinden bulaşma ihtimali çok düşük. Bu yüzden dezenfeksiyona gerek yok. Aldığınız ürünleri ambalajlarından çıkardıktan sonra ellerinizi yıkayınız.
Bütün eyaletlerde lokantalar yeniden açıldı. Lokantada da şu üç temel davranış kuralına özen gösteriniz: mesafeyi korumak (en az 1,5 metre), hijyen kurallarına uymak (doğru öksürmek ve aksırmak, el yıkamak) ve sıkışık olarak biraraya gelinen ortamlarda maske takmak. Eyaletler, enfeksiyonun seyrini göz önünde bulundurarak lokantalarda geçerli olan düzenlemeleri ve uyulması gereken şartları belirliyor. Eyaletlere özgü ilave kurallar da sözkonusu olabilir. Bu yüzden lütfen bulunduğunuz eyaletin düzenlemelerini göz önünde bulundurunuz. Bu konuda örneğin eyalet hükümetlerinin internet sitelerinden bilgi edinebilirsiniz:
https://www.bundesregierung.de/breg-de/themen/coronavirus/corona-bundeslaender-1745198
Dükkanlar ve ne zaman açık olduklarına dair bilgiler
Yeni tip koronavirüsün geriletilmesine yönelik tedbirlerin yumuşatılması çerçevesinde birçok sinema kapılarını yeniden açıyor. Sinema işleticileri, her izleyicinin güvenliğini ve sağlığını korumak için sıkı hijyen ve mesafe kuralları uygulamakla yükümlü. Örneğin, kişiler arasındaki mesafenin en az 1,5 metre olması gerekiyor. Bu, bariyerler yerleştirilerek ya da zemine işaretler koyarak belirgin hale getirilebilir. El yıkama imkanları ve dezenfektanlar da bu tedbirler arasında yer alıyor. Sinemaya gidenlerin maske takma yükümlülüğüne sahip olup olmadığı konusunda ise, çeşitli eyaletlerde farklı kurallar geçerli. Lütfen sinemaya gitmeden önce, gideceğiniz sinemadan bilgi alınız ve eyaletinizde geçerli olan kurallar hakkında bilgi edininiz:
https://www.bundesregierung.de/breg-de/themen/coronavirus/corona-bundeslaender-1745198
Berber ve kuaförler 4 Mayıs tarihinden beri, hijyen koşullarıyla, dükkana girişin denetlenmesiyle ve sıra beklemenin önlenmesiyle ilgili koşulları tam olarak uygulayabilmeleri halinde yeniden hizmet verebiliyor. Çalışanlara ve müşterilere yönelik daha fazla bilgiyi yetkili meslek kooperatifinin internet sitesinde bulabilirsiniz. Ayrıca, gitmeden önce kuaförünüzü arayarak düzenlemeler ve kurallar hakkında bilgi edininiz.
Yeni tip koronavirüsün mektup ya da paket üzerinden bulaşma ihtimali çok düşük. Dezanfeksiyona gerek yok. Paketi açtıktan sonra ellerinizi yıkayınız.
İş merkezleri ve çalışma daireleri gibi kurumlara telefonla, e-posta aracılığıyla ya da faksla ulaşabilirsiniz. Bazı iş merkezleri, başvuruları zamanında değerlendirebilmek için ek telefon numaraları tahsis etti. Çocuk parası ve çocuk yardımı gibi parasal desteklere ihtiyacı olanlara yapılacak ödemelerin aksamadan devamı için tedbirler alındı. İşsiz kalan ya da asgari geçim desteğine ihtiyacı olanlar, bildirimlerini ve destek başvurularını telefonla ya da dijital olarak yapabilir.
Temizlikçiler hizmet elemanlarıdır, dolayısıyla ilke olarak konutlara girebilirler. Yine de, birlikte oturmadığınız kişileri, sadece gerçekten zorunlu olan durumlarda evinize alınız. Zorunluluk taşımayan her türlü faaliyetin daha sonraki bir döneme ertelenmesi tavsiye ediliyor.
Ertelenmesi mümkün olmayan bir ihtiyaç söz konusu ise, şu hususlara dikkat edin: Temizlik yapacak kişinin maske takması, öksürme ve aksırma kurallarına uyması ve el hijyenini gerektiği şekilde uygulaması gerektiğini kendisiyle önceden görüşün. Temizlik esnasında siz de evdeyseniz, 1,5 metre mesafe bırakmaya dikkat edin. Temizlikten sonra evi iyice havalandırın ve sık sık dokunulan yerleri, mesela muslukları bir kez daha dezenfekte edin.
Tip hizmetleri
Evet, doktora gidebilirsiniz. Lütfen gitmeden önce muayenehaneye mutlaka telefon ediniz. Birçok muayenehane, enfeksiyon hastalığı olanlar ve herhangi bir hastalık belirtisinin görülmediği kişiler için ayrı bölümler tahsis etti. Önceden telefon etmeksizin muayenehaneye gitmeyin.
Videoyla muayene, doktor muayenehanesine gitmenin dijital alternatifi. Doktorla görüşme, alışılagelmiş şekliyle muayene odasında değil, görüntülü telefon üzerinden dijital olarak gerçekleşiyor.
Koronavirüs epidemisi sırasında videoyla muayenenin bir avantajı, hastaların evi terketmek zorunda kalmamaları, dolayısıyla potansiyel enfeksiyon risklerinin önlenmesi. Özellikle altta yatan bir hastalıktan dolayı Covid-19‘un ağır seyretmesi riskine daha fazla maruz kalan kişilerde, gündelik hastalıklarda videoyla muayenenin yararları görülüyor. Ancak bu yöntem her durumda klasik bir muayeneye tercih edilmemeli. Bazı hallerde doktorla doğrudan temasa geçmek şart.
Koronavirüs pandemisi, videoyla muayeneyi hem hastalar, hem de doktorlar için cazip hale getirdi. Daha fazla bilgiyi "So funktioniert die Videosprechstunde" (Videoyla muayene böyle gerçekleşiyor) başlıklı makalemizde bulabilirsiniz.
Bakıma ihtiyacı olanların evde bakımı mümkündür. Bazı evde bakım servisleri, ön tedbir olarak koronavirüs hazırlıklarını yaptı ve enfeksiyondan korunma ekipleri oluşturdu. Kaza sonrası acil yardım, kurtarma hizmetleri ve yaşlı ve bakıma muhtaç kişiler için acil çağrı sistemine olağanüstü durumlarda da ulaşılabilmektedir.
Eğer doktor hastayı tanıyorsa, reçeteler birçok durumda postayla gönderilebiliyor. Gerekli olduğu hallerde, reçete ve ilaçların kuryeyle gönderilmesi de mümkün.
Karantina, bir virüsün yayılmasını önlemek amacıyla, enfeksiyon taşıyan ya da taşıma ihtimali olan kişilerin resmi makamların talimatıyla geçici bir süre için izole edilmesi anlamına gelir. İzolasyon, kuluçka döneminin azami süresi boyuca uygulanır, yani SARS-CoV-2 örneğinde en fazla ondört gün. Karantina, tek tek kişilerin kendi hanelerinde uygulanabileceği gibi, bir bölgede yaşayan nüfüsun tamamına da uygulanabilir.
Kendi kendini karantinaya almak insanların kendi istekleri ile uyguladığı bir tedbirdir. Bu tedbir, insanların evlerinde onlarla yaşayanların haricinde kimse ile temas etmemesi ve böylece Korona virüsünün yayılmasını önlemeye katkıda bulunması anlamına gelir.
Evde karantina, evi terkedemeyeceğiniz anlamına gelir. Belki yakınlarınızdan ya da komşularınızdan sizin için alışveriş yapmalarını rica edebilirsiniz. Ancak bu durumda, hiçbir şekilde kişisel temasın oluşmamasına ve alınan malzemenin mesela kapının önüne bırakılmasına mutlaka özen göstermelisiniz. Bazı büyük süpermarketler eve teslim hizmeti de sunuyor. Karantina döneminde bu hizmetten yararlanılması tavsiye ediliyor.
İzolasyon, hastaların sağlıklı insanlardan mekansal olarak ayrılması anlamına gelir. Böylece, sağlıklı insanların enfeksiyondan korunması amaçlanmaktadır. İzolasyon hastanede uygulanabileceği gibi, eğer hastalık belirtileri engel oluşturmuyorsa, evde de uygulanabilir.
Açık havada amatör spor ve boş zaman sporları alanında müsabaka ve antrenmanlara yeniden izin verildi. Aşamalı olarak antrenman ve müsabakalara yeniden başlanabilecek. En az 1,5 metre mesafe bırakılmasının zor olduğu kapalı mekanlarda başkalarıyla birlikte spor yapılmaması tavsiye ediliyor. Eyaletlerde kısmen farklı düzenlemeler mevcut. Lütfen bulunduğunuz bölgedeki kurallar hakkında bilgi edininiz. Ayrıca internette birçok spor kursu ve fitness programı var. Detaylı bilgiyi şu sayfada bulabilirsiniz.
Virüsün bu yoldan yayılması tamamen ihtimal dışı değil. En önemlisi, yeterli mesafe bırakmaya dikkat etmek. Çünkü spor yaparken hızlı nefes alıp veren bir insanın verdiği nefesle birlikte çıkan damlacıklar, her zamankinden çok daha uzağa yayılır. Bu yüzden, nefes nefese kaldığınızda mesafe kurallarına özellikle hassasiyet gösteriniz. Ayrıca jogging yaparken bir başkasının rüzgarını alacak şekilde ardından koşmayınız. Çok sayıda insanın spor yaparken biraraya gelmesi enfeksiyon riskini artırır ve eyaletlerin çoğunda halen yasaktır. Şu anda çeşitli eyaletlerde farklı kurallar geçerli. Lütfen bulunduğunuz bölgede kişiler arasındaki temasların sınırlandırılmasıyla ilgili düzenlemeler hakkında bilgi edininiz. Lütfen genel olarak şu üç kurala dikkat ediniz: mesafe bırakmak (en az 1,5 metre), hijyen kurallarına uymak (öksürme ve aksırma kuralları, el yıkamak) ve insanların birbirine yaklaştığı yerlerde maske takmak.
60 yaşından itibaren yeni tip koronavirüs enfeksiyonunun ağır seyretmesi riski artıyor. Bu yüzden ileri yaştaki insanlarla mümkün olduğunca açık havada ve asgari mesafe kuralına uyularak buluşulması tavsiye ediliyor. Federal hükümetin kişiler arasındaki temasların sınırlandırılması tavsiyesi halen geçerli. Temasların sınırlanmasının ayrıtılarını eyaletler belirliyor. Bu konuda örneğin eyalet hükümetlerinin internet siteleri üzerinden bilgi edinebilirsiniz. Sitelerin listesine buradan ulaşabilirsiniz.
Risk grubunda bulunanların mümkün olduğunca az ziyaretçi kabul etmesi ve en iyisi hep aynı kişilerle biraraya gelmeleri tavsiye ediliyor. Başkalarıyla buluştuğunuzda üç temel kurala özel bir hassasiyet gösteriniz: mesafe (en az 1,5 metre), hijyen (doğru öksürme ve aksırma, el yıkama), maske (sıkışık ortamlarda). Ziyaret süresinin sınırlayınız ve en iyisi açık havada buluşunuz. Açık havada enfeksiyon riski kapalı ortamlara göre daha düşük. Eğer dışarıda buluşmanız mümkün değilse, sık sık pencereleri açınız ve mekana temiz hava girmesini sağlayınız. Kucaklaşma ve el sıkışma gibi bedensel temaslardan kaçınınız. Çocuklarınıza ve diğer yakınlarınıza, size gıda maddeleri, reçete ya da ilaçlarınızı göndermelerinin ya da kapınızın önüne bırakmalarının mümkün olup olmadığını sorunuz. Eğer büyükanne ve büyükbabanız bir huzurevinde ya da bakımevinde kalıyorsa: Bu kurumlar, burada kalanları korumak amacıyla genellikle sıkı ziyaret kuralları uyguluyor. Lügren bulunduğunuz bölgede geçerli olan düzenlemeler hakkında bilgi edininiz. Düzenlemelerle ilgili ayrıntılı bilgileri eyalet hükümetlerinin internet siteleri üzerinden edinebilirsiniz.
„Dating“ halen mümkün – ancak, kamusal hayata getirilen sınırlamaları göz önünde bulundurmak ve başkalarıyla teması olabildiğince azaltmak gerekli. Bu, mesela internet üzerinden biraraya gelmek (online dating) ya da fiilen buluşmak yerine görüntülü aramayı tercih etmek anlamına geliyor.
Mümkün olan her durumda enfeksiyon zincirlerini kesintiye uğratmak hepimiz için önem taşıyor. Sağlık sistemimiz bu sorunla ancak bu şekilde başa çıkabilir. Bu yüzden herkesin, kişisel temaslarını sınırlı tutmaya dikkat etmesi gerekiyor. Herkes, şu üç temel kurala uyarak, yeni tip koronavirüsün yayılmasını yavaşlatmaya katkıda bulunabilir: başkalarıyla arasında mesafe bırakmak (en az 1,5 metre), hijyen kurallarına uymak (doğru öksürmek ve aksırmak, el yıkamak) ve sıkışık ortamlarda maske takmak. Buluşmanın yeri de önemli, çünkü açık havada enfeksiyon riski, kapalı mekanlara oranla daha düşük. İçinde bulunduğumuz olağanüstü durumda arkadaşlarınızı mantıklı davranmaya davet ediniz. Federal hükümetin, kişiler arasındaki temasların sınırlanmasına yönelik tavsiyeleri halen geçerli. Kişiler arasındaki temasların sınırlandırılmasına dair ayrıntıları eyaletler belirliyor. Bu konuda, örneğin eyalet hükümetlerinin internet siteleri üzerinden bilgi edinebilirsiniz. Şu sitede internet sitelerinin listesi mevcuttur: https://www.bundesregierung.de/breg-de/themen/coronavirus/corona-bundeslaender-1745198.